(მეურმის სიმღერა)

გოგოს ჭირიმე, გოგოსი,

ჭირიმე ერთად-ერთისა,

პაწა გოგოსი, დილის მზის,

ჭირიმე იმის ღმერთისა!

გოგოს ჭირიმე, გოგოსი,

ჭირიმე ლერწამ-ტანისა,

ფუნთუშა, ძუძუ-კოკობის,

ჭირიმე გულ-წამტანისა!

გოგოს ჭირიმე, რომ ღუის,

როგორც რომ თურაშაული,

პირს რად მარიდებს, იმასთან

რა მაქვს მე დანაშაული?!

გოგოს ჭირიმე, გოგოსი,

ჭირიმე იმის გულისა,

იმის ჟუჟუნა თვალების,

კალამით დახატულისა!..

რა ვქნა, რა წყალში ჩავვარდე,

არ მეკარება გოგონა...

სხვის დანიშნული თუ არი?..

მე კი... მე — ჩემი მეგონა!..

ნუ მკლავ, გოგონავ, წყეულო,

ნუ ამარიდე პირია,

თავი რომ მკერდზე მოგანდო,

შენთვის რა გასაჭირია?!

ნუ მომკლავ დედის-ერთასა,

ღმერთი იწამე, წყეულო,

ნუ მომკლავ, გოგოვ, ნუ მომკლავ,

ჩემს გულში შამოჩვეულო!..


1885 წ.

რას შემომცქერი, ძმობილო?

ოფლში ვარ გაწუწულია?

ნუ გიკვირს, მენა ჯაფაში

არ გამტეხია გულია...

რაც ვიყავ, ისევ ისა ვარ,

მიდგას მე კარგი ყანები,

გლეხად დამბადა მე ღმერთმა,

— იმასამც ვეთაყვანები.

რად გიკვირს, ძმაო, შენ ჩემი

დაკორძებული ხელები?

ცულს და ბარს მოვაქნევინე,

ვგრიხე და ვგრიხე წნელები.

ყინვაში, მიწის ბრძოლაში

ზოგჯერ არც დამიბანია,

გინდა შანთს ავაღებინებ,

არც კი ამეწვას კანია.

რად მაძლევ? არას მარგია

მე შენი ხელთათმანები,

საბუხარს არა ვჩვეულვარ,

რას მარგებს მაგისთანები?

რად გიკვირს, ძმაო, შენ ჩემი

დაწყლულებული ფეხები?

ეკლებში დავალ ყოველ დღე

და ტყეში დავეხეტები.

რად გიკვირს ეს ბალნიანი

გადაღეღილი მკერდია?

გუთნით და ნამგლით ვიბრძოდი,

შავს მიწას შევაბერდია.

ქარმა და ყინვამ, მზე-წვიმამ

არ ამიქცია გვერდია,

არ შევეპოვე მეც იმათ,

გულადად გაუჩერდია.

რად გიკვირს, ძმაო, შენ ჩემი

აქეცებული კისერი?

ქედი ამომწვა მზე-ყინვამ,

ლაპლაპებს როგორც გიშერი.

რას შემომცქერი, ძმობილო?

ოფლში ვარ გაწუწულია,

ნუ გიკვირს, მენა ჯაფაში

არ გამტეხია გულია.

რაც ვიყავ ისევ ისა ვარ,

მიდგას მე კარგი ყანები,

გლეხად დამბადა უფალმა,

— იმასამც ვეთაყვანები...


1884 წ.

(წარსული საუკუნოების ამბავი)

რაზე მიწყრები, ყეენო? —

ვიბრძოდი ქართვლის ჯარშია,

დღეს შენი ტყვე ვარ, ხელთ დაგრჩი,

რა კი დავიჭერ მხარშია...

მამულისათვის ვიბრძოდი,

რაში შემწამე ღალატი?..

შენი რა მმართებს, ყეენო,

თავს რომ მადგია ჯალათი?.

მე სჯულისათვის ვიბრძოდი,

სხვა რა შემწამე ავია?..

სჯულს არ შევიცვლი, ყეენო,

არ მოკვდეს ჩემი თავია.

ამისთვის — თუ კი გგონია —

მენა ვარ მოსაკლავია,

“თავი მომთხარე კისრიდგან”,

მომჭერ ფეხი და მკლავია,

მაგრამ ყელს გიწევ, ყეენო, —

შენი შვილების ლხენასა, —

ისმინე ჩემი ვედრება:

დღეს მე ნუ მომჭრი ენასა, —

მინდა მოკითხვა შევთვალო,

ვილაპარაკო ქართული,

ვადიდო იესო ქრისტე,

სჯული ენასთან შართული.


1882 წ.