ძველ ქართულად
ხოლო ნეტარი პეტრე ჰრომეს შინა იხარებდა ძმათა თანა და ჰმადლობდა ღმერთსა დღე ღა ღამე ერისა მისთჳს მორწმუნისა, რომელნი მოსრულ იყვნეს სახელითა ქრისტჱსითა. მოვიდოდა ხარჭებიცა მეფისა აგრიპაჲსი პეტრჱსა, რამეთუ სახელები მათი ესე არს: აგრიპინა და იკარია და ევფემია და დორის.
ამათ ვითარცა ესმა სიწმიდისა იგი სიტყუაჲ და ყოველნი სიტყუანი ქრისტჱსნი, მოიქცეს ყოველნი ღმრთის მსახურებად და შეითქუნეს ურთიერთას, რაჲთა შეუგინებელად დაადგრენ საწოლისაგან აგრიპაჲსისა, რამეთუ იიძულებოდეს იგინი ფრიად მისგან. ხოლო იგინი არა ერჩდეს მას. და იურვოდა მათთჳს აგრიპა და წუხდა ფრიად, უფროჲსღა, რამეთუ უყუარდეს იგინი ფრიად; მზირნი განაჩინნა და მოავლინნა, რაჲთა უწყოდის, ვიდრე იგინი მივიდიან. და უთხრეს, ვითარმედ: პეტრჱსა მივიდიან. მოუწოდა მათ აგრიპა და ჰრქუა: ქრისტიანემან მან გასწავაა თქუენ არა ზიარებად ჩემდა? ესე უწყოდეთ, რამეთუ თქუენცა წარგწყმიდნე და იგი ცეცხლითა დავწუა. ხოლო იგინი იტყოდეს ყოველთა სატანჯველთა აგრიპაჲსთა თავსდებად, გარნა ნუ-ხოლო-მცა შეიგინებიან მისგან. და განძლიერდეს ძალითა ქრისტჱსითა.
იყო ვინმე ერთი ფრიად ქმნულ-კეთილი ალფიანჱსი ვისიმე, მეგობრისა კეისრისა, ცოლი, რომელსა სახელი ერქუა ქსანთიპე. ვითარცა იხილნა სხუანიცა დედანი აზნაურნი, მიმავალნი პეტრჱსა, და იგიცა აფიანეს განეყენა. ხოლო იგი ფრიად ტრფიალებისა მისისათჳს ქსანდიპჱსისა უკჳრდა, რამეთუ არცაღა ცხედარსა ზედა უნდა მის თანა დაწოლაჲ. ხოლო აფინა ვითარცა მჴეცი განძჳნდებოდა და უნდა პეტრჱსი ჴელითა თჳსითა განხეთქაჲ: გულისხმა-ყო, რამეთუ მისგან იქმნა განყენებაჲ ცოლისა მისისაჲ. და სხუანიცა მრავალნი დიდ-დიდნი დედანი აღიძრნეს სიტყჳსა მისთჳს სიწმიდისა, რომელ ესმოდა პეტრჱსგან, და ქმართა განეყენებოდეს საწოლთაგან და უნდა სიწმიდით დადგრომაჲ და ღმრთის მსახურებით ცხორებაჲ. და შფოთი დიდი იყო ჰრომეს შინა.
და ალფიანეცა აუწყა თავისა თჳსისაჲ აგრიპას და ჰრქუა: ანუ შენ, აგრიპა, შური მომაგე მის კაცისაჲ, რომელმან-იგი განმაყენა ცოლი ჩემი. უკუეთუ არა, მე თავით ჩემით შური ვიძიო. და აგრიპა ჰრქუა მას, ვითარმედ: მე ეგრევე ვნებაჲ შემემთხჳა მისგან. და ალფინოზ ჰრქუა მას: რად უდებ-გიყოფია. აგრიპა? არამედ შევიპყრათ იგი, ვითარცა ძჳრის მოქმედი კაცი, რაჲთა ცოლნი ჩუენნი ჩუენ თანა იყვნენ; რაჲთა მათცა შური მოვაგოთ, რომელნი ვერ შემძლებელ არიან თავით თჳსით შურის გებად, რომელთა-იგი მან განაშორნა ცოლნი.
და ვითარცა-იგი ამას განიზრახვიდეს, აგრძნა ქსანთიპე ქმრისა თჳსისა იგი ზრახვაჲ აგრიპაჲს თანა. მიუვლინა და აუწყა პეტრეს, რაჲთა განვიდეს ჰრომით. ხოლო პეტრე ჰრქუა მათ: აწ უკუე ვივლტოდითა, ძმანო? ხოლო იგინი ეტყოდეს: არა ეგრე, არამედ ძალ-ღა-გიც მსახურებად უფლისა. ხოლო პეტრე ერჩდა ძმათა მათ და განვიდა მარტოჲ. და ჰრქუა მათ: ნუვინ თქუენგანი გამოვალნ ჩემ თანა, არამედ მე ხოლო განვიდე მარტოჲ და შევიცვალო ხატი სამოსლისა ჩემისაჲ.
და ვითარცა განვიდოდა პეტრე ბჭეთა ქალაქისა ჰრომჱსათა, იხილა უფალი შემომავალი ჰრომედ. და პეტრე ვითარცა იხილა უფალი, ჰრქუა მას: აქა ვიდრე ხუალ, უფალო? ხოლო უფალმან ჰრქუა მას: შევალ ჰრომედ ჯუარ-ცუმად. პეტრე მიუგო უფალსა და ჰრქუა: კუალად ჯუარს-ეცუმია, უფალო ჩემო? და გონებასა თჳსსა მოეგო პეტრე და იხილა უფალი ზეცად აღმავალი. მოიქცა ჰრომედვე, იბარებდა და ადიდებდა უფალსა, რამეთუ ჰრქუა მას, ვითარმედ: მეორედ ჯუარს-ეცუმია?
აღმოვიდა ძმათა მათ თანა და უთხრა, რაჲ-იგი იხილა და ესმა. ხოლო იგინი ეგლოვდეს და ზრუნვიდეს გულითა მათითა, ტიროდეს და იტყოდეს: გევედრებით შენ, უფალო პეტრე: ჩუენ აბალნერგთათჳს იზრუნე. ხოლო პეტრე ჰრქუა მათ: უკუეთუ იყოს ნებაჲ უფლისაჲ, და ღათუ ჩუენ არა ვიზრუნოთ თქუენთჳს, შემძლებელ არს უფალი დამტკიცებად. რომელნი-იგი მან თავადმან დაჰნერგნა, თქუენ ურთიერთას დაჰნერგევდით, ხოლო მე ნებითა უფლისაჲთა აქამომდე ვიყავ თქუენ თანა ჴორცითა და არა უდებ-ვყავ და აწ ნებითა მისითა მივალ უფლისა სიხარულით და მხიარულებით.
და ვითარცა ამას იტყოდა პეტრე, ძმანი იგი ტიროდეს, მოიწინეს ოთხნი მტარვალნი და წარიყვანეს პეტრე და მიიყვანეს აგრიპა მეფისა გულის კლებისათჳს მისისა. ხოლო აგრიპა დიდსა ბრალსა დაჰკრებდა პეტრეს და ბრძანა ჯუარ-ცუმაჲ მისი. და შეკრბა სიმრავლჱ ძმათ.აჲ მდიდართაჲ და გლახაკთაჲ, ქურივთაჲ და ობოლთაჲ. მამანი და დედანი: უნდა ხილვაჲ და გამოტაცებაჲ პეტრჱსი.
ხოლო ერი იგი ღაღადებდა და იტყოდა: რაჲ ცოდა პეტრე, აგრიპა, ანუ რაჲ ბოროტი შეგამთხჳა შენ? წყლულ ხარ შენ სხჳსა სიტყჳთა. უკუეთუ ესე მოკუდეს, გუეშინის ჩუენ, ქრისტემან ყოველნი წარგუწყმიდნეს ჩუენ.
ხოლო პეტრე შევიდა შორის მათსა და დაამშჳდა ერი იგი და ჰრქუა: კაცნო, რომელნი-ეგე უფლისა იესუ ქრისტჱს ერად განჩინებულ ხართ, რომელ-ეგე იესუ ქრისტჱს მოსავნი ხართ, გეჴსენენ თქუენ, რომელნი სასწაულნი იხილენით თქუენ ჩემ მიერ, გეჴსენედ ყოველნი ძლიერებანი ღმრთისანი, რავდენნი იგი კურნებანი ქმნნა ჩემ მიერ ქრისტემან; დაუთმეთ მას, რამეთუ მოვალს და მიაგოს კაცად-კაცადსა საქმეთა თჳსთაებრ. და აწ აგრიპაჲსთჳს ნუ განჰრისხნებით, რამეთუ მსახური არს მამისა თჳსისა შემწეობისაჲ. ხოლო ესე იქმნეს ჩემ ზედა, რამეთუ უფალი გამომეცხადა მე და რაჲ-ესე შემთხუევად იყო, მითხრა მე. არამედ რაჲ გეგულების შენ, აგრიპა, იქმოდე, ანუ რაჲსა არა მიგყავ შენ ჯუარად?.
და ვითარცა მიიყვანეს წმიდაჲ პეტრე ჯუარსა მას, იწყო ლოცვად და სიტყუად: ჵ სახელი ჯუარისაჲ, საიდუმლოჲ დაფარული! ჵ ბუნებაჲ კაცისაჲ, რომელი განშორებად ვერ შემძლებელ არს ღმრთისა, გაიძულებს შენ აწ აღსასრულსა განსუენებისასა, რომელი მიწევნულ ხარ, რომელ-იგი გამოცხადებად არა დავიდუმო. სული იგი მაწუევს საშუმინველისა ჩემისაჲ დაფარულსა მას საიდუმლოსა ჯუარისასა, ხოლო ჯუარი ნუ ესე გგონიენ, რომელ-ესე ჩას, ვითარცა შეურაცხი; და უფროჲსღა რაჟამს ძალ-გიც სმენად, რომელნი-ეგე შემძლებელ ხართ, რამეთუ უკუანაჲსკნელთა ჟამთა დასასრულთა ვარ მე. მნებავს თქუენდა მიმართ თქუმად სიტყუათა მათ ცხოვრებისათა.
ისმინეთ, ძმანო, და ყოველთა საცნობელთა თქუენთა და იხილენთ თქუენ ყოველთა სულნი თქუენნი, განიწმიდენით გუამისაგან, რომელი ჰგიეს ჭეშმარიტად. განაშორენთ სიბრმისაგან პირნი ეგე თქუენნი და სასმენელნი თქუენნი საჩინოდ მომიპყრენით და საჩინონი ეგე განჰმარტენით და სცნათ თქუენ ქრისტჱს მიერნი იგი ყოფილნი და ცხორებ\ისა თქუენისა იგი საიდუმლოჲ, ჟამი არს შენდა, პეტრე, მიცემად ჴორცთა შენთა ერისაგანთა ამათ, ვითარცა არს ჩუეულებაჲ მათი.
შევიდოდა წმიდაჲ პეტრე ჯუარ-ცუმად და იტყოდა: ამას გლოცავ თქუენ ერისაგანთა მაგათ, ესრჱთ ჯუარს-მაცუთ მე თავ-დამოქცევით და ნუ სხუად, რაჲთა არა მსგავს ვიყო მე უფლისა ჩემისა.
და ვითარცა დამოჰკიდეს იგი ძელსა მას, იწყო სიტყუად და თქუა: კაცნო, რომელთა-ეგე ჯერ-არს სმენად, ყურად-იღეთ, უფროჲსღა აწ, რომელესე გითხრა თქუენ, ყოვლისაეე ბუნებისა საიდუმლოჲ იგი და ყოვლისავე დაბადებულისა დასაბამი პირველი, რომელ იქმნა.
რამეთუ პირველი იგი კაცი, რომელი იქმნა ხატად, თავ-დამოქცევით დამოვეკიდე მე. ამან აჩუენა არა არსი იგი შობაჲ მაშინდელი, რამეთუ მკუდარ იყო ესე, არცაღა ძრვაჲ აქუნდა, გარდამოვარდა იგი და დასაბამი იგი მისი ქუეყანად მიაქცია და ყოველივე ესე სამკაულებისა ხილვაჲ გამოაჩინა და დამოჰკიდა, რომლითა მარცხენჱ იგი აჩუენა ვითარცა მარჯუენჱ და მარჯუენჱ - ვითარცა მარცხენჱ; და ყოველივე ცვალა ბუნებისა მისისა სასწაული, და ვითარცა კეთილი არა კეთილი იგი ეგოს, და სახიერი იგი - ვითარცა ბოროტი და ნანდჳლვე ბოროტი იგი - ვითარცა სახიერი. რომლისათჳს უფალი საიდუმლოდ იტყჳს: უკუეთუ არა ჰყოთ მარჯუენჱ ვითარცა მარცხენჱ და მარცხენჱ ვითარცა მარჯუენჱ და ზედაჲ ვითარცა ქუჱ, ვერ სცნათ თქუენ სასუფეველი ღმრთისაჲ. ესე გონებაჲ ჩემდამო ქმნა და ხატი ესე, რომელსა მხედავთ მე დამოკიდებულსა, მისი გამოხატული არს, პირველისაჲ მის, რომელმან პირველად შემოიღო შობაჲ კაცისაჲ.
ხოლო თქუენ, ძმანო ჩემნო საყუარელნო, რომელთა-ესე აწ გესმის და რომელთა მერმე სმენად არს, არამედ რომელთა-ეგე თავს-გედვა პირველი საცთური, მერმე გიღირს ზემო აღსლვაჲ თქუენ, რამეთუ ჯერ-არს, რომელნი მოველით ჯუარსა იესუჲსსა, რომელი-იგი არს განწესებული სიტყუაჲ ერთი და მხოლოჲ, რომლისათჳს სული წმიდაჲ იტყჳს, ვითარმედ: რაჲ არს ქრისტჱ? - არამედ სიტყუაჲ ღმრთისაჲ. ანუ ესე ჩემსა ზე ძელი, რომელსა-ესე მე ჯუარ-ცუმულ ვარ, რამეთუ ოხრაჲ არს ქცეული ბუნებაჲ კაცისაჲ, ხოლო სამშჭუალი, რომლითა შეპყრობილ არს მართალსა ძელსა გძილი იგი საშუვალ, მოქცევაჲ არს და სინანული კაცისაჲ.
ესე შენ მაუწყე და გამომიცხადე, სიტყუაო, ცხორებისაჲ ესე ძელი, რომელ აწ ჩემ მიერ ითქუმის:
გმადლობ, შენ მხოლოო, არა ბაგითა ამით საწუთროჲთა, არცა ენითა ამით, რომლისაგან ჭეშმარიტებაჲ და სიცრუვჱ გამოვალს, არცა სიტყჳთა ამით, რომელი ჴელოვნებისაგან ამის სოფლისაჲსა ითქუმის, არამედ მით ჴმითა: გმადლობ შენ, მეუფეო საუკუნეო, რომელ-იგი დუმილით საცნაურ არს; რომელი-იგი არა ჭურითა ამით ჴორცთაჲთა ჴრწნილებისა მოქმედისაჲთა არს; რომელი არა ჴორციელთა სასმენელთა მიიწევის; რომელი არა ბუნებასა ამას განრყუნადსა ესმის; რომელი არა ამას სოფელსა არს და ქუეყანასა ამას დატევებად არს; არა წიგნთა დაწერითა, არცაღა რომლითამე არსითა და რომლითამე არა-არსითა, არამედ ამით ჴმითა: გმადლობ შენ, იესუ ქრისტე მხოლოო, რომელ არს შენი, რომელ-ესე ჩემ თანა სული არს შენი მოყუარჱ, შენი მეტყუელი და შენი მხედველი, შეგივრდების შენი რომელი-ეგე მარტოდ სულითა ხოლო საცნაურ ხარ. შენ ხარ მამაჲ ჩემი, შენ ხარ დედაჲ ჩემი, შენ ხარ ძმაჲ ჩემი, შენ ხარ მოღუაწჱ ჩემი, შენ ხარ ყოვლად და ყოველი შენ თანა. შენ ხარ ყოვლად და არსი იგი შენ შორის, და არაარსი, სხუა არსება, რომელ ესე არს, გარნა შენ ხოლო.
ამისა, ძმანო ჩემნო, მიივლტოდეთ და მისა მიმართ მხოლოჲსა არსებაჲ იგი ისწავეთ; მათ ითხოვდით, რომელთა-იგი გეტყჳს მოცემად თქუენდა და აღგითქუამს თქუენ; რომელი თუალმან არა იხილა და ყურსა არა ასმიეს და გულსა კაცისასა არა მოსრულ არს; რომელი-იგი განუმზადა ღმერთმან მოყუარეთა თჳსთა. გევედრებით შენ, ქრისტე მხოლოო, რომელთათჳს-იგი აღმითქუ ჩუენ მოცემად, და გმადლობთ შენ და აღგიარებთ და შენ გადიდებთ, რამეთუ შენ ხარ მხოლოჲ უფალი და არა არს სხუა შენსა გარეშე და შენი არს დიდებაჲ უკუნისამდე. ამენ.
და ვითარცა წინაშე მდგომარემან მან სიმრავლემან ერისამან დიდითა ოხრითა ამენი თქუეს, მის თანა მისცა სული თჳსი უფალსა სამ გზის სანატრელმან პეტრე. დამშჭუალულმან ჯუარსა ზედა.
ხოლო მარკელოზ არცაღა უკუნჰკითხა აგრიპას გინა თუ სხუასა ვის, რომელ არა ჯერ-იყო. ვითარცა იხილა, რამეთუ წმიდამან პეტრე განისუენა, თჳსითა ჴელითა გარდამოჴსნა ჯუარისაგან და განბანა იგი სძითა და ღჳნითა და მოგალა ერგასისის ლიტრაჲ მური და ალოვჱ და ფურცელი სხუაჲ სულნელი ერგასისი ლიტრაჲ და შემურნა ჴორცნი იგი წმიდისა პეტრჱსნი და აღავსო ლუსკუმაჲ მარმარილოჲსაჲ თაფლითა რჩეულითა და თჳსსა საფლავსა შთადვა იგი.
ხოლო ნეტარი პეტრე დაადგა მას ღამე ჩუენებით და ჰრქუა მას: მარკელე, არა გესმაა უფლისა იგი სიტყუაჲ: აცადენით მკუდარნი დაფლვად თჳსთა მკუდართა? ხოლო მარკელოზ მიუგო და ჰრქუა: ჰე, უფალო, მასმიეს. და პეტრე ჰრქუა მას: იგი, რომელ-რაჲ გაქუნდა, მკუდარსა თანა წარსწყმიდე, რამეთუ შენ ცხოველმან ვითარცა მკუდარმან მკუდარი დაიღუაწე.
ხოლო მარკელოზ რაჲ განიღჳძა, უთხრა მათ გამოცხადებაჲ ესე ყოველი, რომელი გამოუცხადა მას წმიდამან პეტრე, ყოველთა მათ ძმათა, რომელნი მტკიცე იყვნეს სარწმუნოებასა ზედა პეტრჱს მიერ, უფლისა მიერ ჩუენისა იესუ ქრისტჱსა და მტკიცედ დგეს ყოველნი, და პავლჱს მოსლვასა მას ჰრომდ უფროჲს ხოლო განძლიერდებოდეს მორწმუნენი იგი.
ხოლო ნერონ კეისარმან, ვითარცა აგრძნა პეტრჱსი განსლვაჲ ცხოვრებისაგან, ფრიად აბრალებდა აგრიპას, ვითარმედ რაჲსა უკითხავად მისა მოიკლა, რამეთუ ეგულებოდა მას უმეტჱსსა ტანჯვასა შეგდებად იგი და უმეტჱს გუემად. რამეთუ წინაშენი ვინმე მისნი წმიდამან პეტრე დაიმოწაფნა და განადგინნა მისგან, ამისთჳს გულ-წყებულ იყო ნერონ ფრიად და მრავალ ჟამ აგრიპას არა ზრახვიდა. და ეძიებდა იგი ყოველთა მათ დამოწაფებულთა წმიდისა პეტრჱსთა წარწყმედად.
და ეჩუენა ვინმე ღამე ძილსა, რომელი სტანჯვიდა მას და ეტყოდა: ნერონ, ვერ შემძლებელ ხარ აწ მონათა ქრისტჱსთა დევნად და წარწყმედად, არამედ განაშორენ ჴელნი შენნი მათგან. და მაშინ ნერონ შეშინდა და განეშოვრა დევნისაგან მოწაფეთა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსთა.
მას ჟამსა ოდენ, რომელსა წმიდაჲ პეტრე ამის სოფლისაგან განეშოვრა, შეკრებულ იყვნეს ყოველნი იგი მორწმუნენი უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსნი ერთბამად და ადიდებდეს და უგალობდეს ყოვლად პატიოსანსა და დიდად შუენიერსა სახელსა მამისა და ძისა და სულისა წმიდისასა, რომლისაჲ არს დიდებაჲ და სუფევაჲ და ძალი უკუნითი უკუნისამდე. ამენ.
სინური მრავალთავი